Aingeru Epaltza

Lasto suak bero laburra du, ez horregatik da ordea gutxiago erregarri haren garra. Lastozko zortzi zuzi aurkituko ditu irakurleak ipuin bilduma honetan, baina elkarren ondoan gehiago berotzen dutela irudituko zaio. Liburua bukatzean, ez harritu oharkabeko erreduraren bat agertzen bazaio irakurleari larru azalean, edo, nork daki, barrurago.Euskal gatazkaren ikuspegi tragiko eta futurista erakusten duen kontakizun batekin hasten da liburua, eta gai beraren fartsa alderdia agertzen duen beste batekin ematen zaio akabantza. Tartean, umorez eta samurtasunez ñbaita krudelki ereñ trataturiko hainbat gertakari eta hainbat pertsonaia, irakurleak begia zorroztuz gero, oraintxe bertan leihopetik pasatzen ikus ditzakeenak.

Hirurogei urteko talaiara iristen ari da Edu Saragueta kazetari irundarra, ez lanik, ez dirurik, ez osasun onik, ez bikote-lagunik gabe. Horiek guztiak lortzeko eta bere bizitza aldrebestua zuzentzeko ahaleginak egingo ditu gizonak, eta bilaketa horretan hamaika xelebrekeria biziko ditu, baita hainbat lagun bitxi ezagutuko ere, Edurendako buru-hauste eta lekukoon jostetarako. Osagai ugariz antolatu eta zenbait kolorez zipriztinduriko eleberria eraiki du Epaltzak: deskalabru batetik bestera dabilen pertsonaia baten inguruko komedia garratz zein erotikoa, jendarte nahasi baten erretratu zorrotz bezain ñabarra, eta, batez ere, hainbat heriotza ekarriko dituen gertakari-kate baten ikerketa, nobela beltz petoa. Irakurleondako festa, azken batean.

Mikeltxo bere ikastolako futbito taldeko jokalaria da, Ibai bere lagun minarekin batean. Ahaleginak egiten dituzte sailkapenean gora egiteko, baina beste talde baten azpijokoak bidea moztuko die behin eta berriz. Jokalari berri baten etorrerak badirudi haien zoritxarra aldaraziko duela. Ezusteko gertakari batek, ordea, haien amets guztiak desegiteko arriskuan jarriko ditu.

El relato de un sólo día puede llegar a sugerir un mundo. Una fecha -siete de agosto de 1944- une dos mundos en el mismo relato. Dos mundos y una familia deshecha por la guerra del 36: el padre, en el Llano venezolano, ha salido a dar caza a un jaguar comedor de carne humana; su hijo, en el Pais Vasco continental, vigila con sus amigos los movimientos de los blindados alemanes.Dos historias paralelas durante la misma jornada, y la perspectiva de un desenlace tragico como telon de fondo.

Katalin Aste Santuko oporrak pasatzen ari da bere familiarekin. Non eta joanabeltzenean, mendi artean dagoen baserri zahar-zahar batean. Aita-amak pozik daude toki horretan, baita anaia gazteagoa ere. Aldiz, Katalinek bere oporretarako amesten zuen tokiarekin ikusteko gutxi du mendizulo horrek. Aspertzera etsia, hirurehun urte lehenagoko istorio batek eta liburu baten agerpenak uste ez bezelako oporrak ekarriko dizkiote.

Hay personas que, a la primera ocasión, se calzan las botas y, como las cabras, tiran al monte. Y el fin de semana, escapada al Pirineo, y en vacaciones, trekking por el Atlas o ascensión al Kilimanjaro. Es esa pasion, a menudo obsesion, la que atraviesa y sirve de hilo conductor a los relatos que componen Mal de altura. Pero, ojo, que no son relatos montañeros. Las mochilas, los crampones, los piolets y demas son poco mas que el atrezzo de unas historias que reflejan las aspiraciones, desilusiones, prejuicios, temores o momentos de felicidad que subyacen en las relaciones humanas, tamizadas por la mirada del autor, lucida, certera y a menudo cargada de un humor muy poco inocente

Hay personas que, a la primera ocasión, se calzan las botas y, como las cabras, tiran al monte. Y el fin de semana, escapada al Pirineo, y en vacaciones, trekking por el Atlas o ascensión al Kilimanjaro. Es esa pasión, a menudo obsesión, la que atraviesa y sirve de hilo conductor a los relatos que componen Mal de altura. Pero, ojo, que no son relatos "montañeros". Las mochilas, los crampones, los piolets y demás son poco más que el atrezzo de unas historias que reflejan las aspiraciones, desilusiones, prejuicios, temores o momentos de felicidad que subyacen en las relaciones humanas, tamizadas por la mirada del autor, lúcida, certera y a menudo cargada de un humor muy poco inocente.

Pello goseak ernatu du. Etxean zegoela ari zen ametsetan, eta bildots izterra, amak prestatua, mau-mau iresten ari zela. Ezpainak milikatu ditu bildotsaren zaporea ez galtzeko, baina ez, ezpainetan, ahoan, ezaren zapore ozpina baizik ez da. Sumindua, begiak ireki ditu. Eguzkiak ez du oraindik zelaiaren zabala argitu. Inguruan, hots bakarra haizearen txistua da. Pelloren ondoan, Mixel eta Pettiri zurrungaka daude beti. Haiek iratzarri gabe, kanpamendu ondoko errekaskara abiatu da edan-garbiketak egitera. Tripak marmarka ari zaizkio. Laugarren eguna dute jan gabe. Hala segituz gero, zaldia eta mandoa eraman beharko dituzte zartagira, baina animalia horien laguntzarik gabe nekez ailegatuko dira Kaliforniara. Eta haiek Kaliforniara iristeko asmoz utzi zuten Euskal Herria eta Amerika honetara etorri.

El lector hallará en este libro de relatos breves 8 antorchas de paja que le ofrecen una literatura de elevada temperatura, de manera que no deberá sorprenderse si, finalizada su lectura, descubre alguna quemadura en su piel i, quién sabe, tal vez más profundamente. El libro comienza con un relato que ofrece una visión trágica y futurista del conflicto vasco y concluye con tra que plasma los aspectos grotescos del mismo tema. Entre ambos, nos salen al paso diferentes sucesos y personajes tratados con humor y ternura, también con crueldad, que, sin forzar la vista en exceso, podríamos ver ahora mismo bajo nuestra ventana.

Casta de bastardos es la primera parte de una ambiciosa trilogía que aúna la grandeza épica del relato histórico con la fina ironía del observador contemporáneo, un Aingeru Epaltza que entrelaza con maestria la fidelidad a los hechos historicos y un relato de ficcion apasionante que captura la atencion del lector hasta su sorprendente final.

Istripua galarazi du, baina ahaleginak izerdi turrustak aterarazi dizkio, bisaian beheiti euri tantekin nahasten direnak. Zaldizkoak ere bere ibilia gelditu du. So ari zaio bere kaparen gibeletik. Belarri erdia falta du ezker aldetiketa eriaren distira hitsa dute haren begiek. Eztula egin du berriz, eztul heze itsusia. Gero listu egin du lurrera, ilun eta likatsu. Hotzikara lotu zaio elizgizonari, bizkarretik. Deabrua bere arimaren bila etorriz gero nola agertuko otelitzaiokeen gogoeta egin duen guztietan, gisa horretako begirada eta gisa horretako eztula izan ditu gogoan.Iruñera doa Joanes Mailu, errege Henrikeren mandatuz, erresuma galduko herritarrak matxinarazteko, espainol inbasoreak kanpora egotz ditzaten. Espioi lanak ez dira horren errazak, ordea, nafar gehienen leialtasuna ez baitaMailurena bezain kartsua, eta gaztelau zitalek bai baitituzte euskaldunen artean ere beren zerbitzari eta eskumakilak.Abenturaz beterik dator Erresuma eta Fedea trilogia goraipatuaren amaierako eleberri hau: gudu odoltsuak eta amodio sutsuak, erregeen aretoak eta kartzela krudelak, mendeku eta traizioak, konspirazio eta sabotajeak, Mediterraneotik Pariseraino; horrez gain, malenkonia kutsu batek blaitzen du kontakizuna, urteak iragan ahala Mailu zahartu, mila jipoi hartu eta bere printzipioei uko egin ez dien bakarra ohartzen denean dela; azkenik, bada kontatzearen gorazarre bat ere, Mailuren etsai eta aldi berean miresle den Axular apaizaren bitartez gaurko irakurleoi egindako keinu gisa.Historia eta istorioa modu harrigarrian uztartzen asmatzen du Epaltzak, eleberri bikaina sortuz eta garaiko giroa ezin hobeto islatuz, umore eszeptiko bat erabiliz, maltzurtasuna eta pertsonaiekiko maitasuna batzen dituena, idazkera guztiz malgu, adierazkor eta biziaz.

El mismo día, 7 de agosto de 1944, Martín y su joven hijo Martintxu (o Mattin, para su cuadrilla de amigos laburdinos) salen de casa con idéntica misión: acabar con un tigre. La diferencia es que cada uno de ellos lo hace desde puntos distantes entre si varios miles de kilometros, a donde les ha conducido su situacion de exiliados de la Guerra Civil. El adulto se encuentra en Los Llanos venezolanos. El niño, en Larresoro, en el Pais Vasco del estado frances. La pieza que debe cobrarse Martin es un jaguar devorador de hombres, el tigre de las narraciones y leyendas populares de toda Latinoamerica. El de Martintxu, un imponente blindado aleman, un Tiger, el mas poderoso de los carros de combate que participaron en la II Guerra Mundial. Ninguno de los dos lo hace de buen grado, sino obligado por las circunstancias. A lo largo de toda una jornada, padre e hijo se enfrentan a su enemigo, mientras recuerdan su pasado y se evocan el uno al otro.

Horra Paris, mundu unibertsoko hiriburua, horra Frantziako erregeren gortea, handikeria, mirari eta desmasia guztien gertalekua: diplomaziaren borrokaldi finak eta kaleko ezpata-ukaldiak, arerioen pozoiketak eta ohe-lagunen trukaketak. Parisera abiatu da Henrike Nafarroako printzea eta higanoten burua, Frantziako errege katolikoaren arreba Margaritarekin esposatzera, eta berarekin darama Joanes Mailu, sinesmenez erresumaren zerbitzari leialena eta eitez printzearen berdin-berdina, Albret eta Borboitarren sasiko odola baitabil haren zainetan.Batere uste ez duela, gorteko intrigetan katigaturik ikusiko du Joanesek bere burua, eta ezpatari gogor zenak jauregiko solas eta jolasetan trebatu beharko du, hango azpikeriei eta hemengo zeladei ihes egingo badie. Eta hurbil da Parisko San Bartolome bezpera: katolikoek higanot guztiei lepoa egitea erabaki zuten gauaMailuaren odola bikainari jarraipena eman dio Epaltzak Erresuma eta Fedea trilogiaren bigarren alean, lehen partearen maisutasunari koxka bat eransten baitio, gure herriaren historian giltzarri bezain ezezaguna zaigun garai liluraz beteriko bat abilezia apartaz nobelatuz.