Joseba Sarrionaindia

Memoria onekoa eta tolestura anitzekoa, apala eta ausarta da Joseba Sarrionandiaren saiakera hau.Azken hamarkadetako eta gaur eguneko gure errealitate politikoaren inguruan mintzo da: gai asko eta askotarikoen artean, dominazioaz eta sektarismoaz, gutasuna aniztu beharraz eta politika egiteko ezintasunaz, hau da, politika egiteko obligazioaz.Kritika eta autokritika arrazoituaren bidez, teoria politiko oso bat doa azaltzen, botere ekonomiko, politiko eta militarren kontra, subjektu sozialak errebindikatzen dituena.Umorea ere falta ez duen testu honek, ustekabean batzuetan, zer pentsatu emango dio irakurleari, saiakera eta literatura hoberenak egiten duen gisan.Ados dagoela konturatzera edo ados ez dagoela ebaztera behartuko du irakurlea.Autorea urrun omen dabil oso aspalditik, baina inork ez du esango hemengo arazoak benetan bizi eta bere kasa hausnartzen ez dituenik.Hemengo arazoak, jakina, mundu guztikoak dira.

Izuen gordelekuetan barrena Joseba Sarrionandiaren opera prima da. 1981ean argitaratu zen. Egileak honela zioen espetxean idatzitako hitzaurrean: Poesia liburu hau argitaratu egin behar zela esan zidatenean zalantzan geratu nintzen, nahiago bait nukeen liburudendetan baino gordairu zaharren batetan atxikitzea, neuri eta adiskideei bakarrik dagokien lana izatea alegia, eta ez epaia espero duen erakustokiko alea.Baina ez zen gelditu gordailu zahar batean ahazturik, ez zen oharkabean pasa; alderantziz, aldeko iritziak laster nabarmendu ziren. Zenbait poema kantu bihurtu izanak, bestalde, egilearen eta liburuaren ezagupena areagotu zuen... Azkenean, hamarkada hauetako euskal poesian erreferente bilakatu zen. Bertan ageri dira gerora Sarrionandiaren obrako ezaugarri nagusiak izango zirenak, berriak gure letretan1980ko hamarkada hartan eta laster hain oihartzun zabalak bilduko zituztenak.Liburua ia"desagertuta"egon da aspaldi honetan. Orain berriz argitaratzen da, egileak zuzendua eta hitzaurre berri batekin.

Egiten du inork lo kartzelatik urkabera daraman gurdian? –galdetzen zuen John Donnek–. Guk, ostera, erdi oharkabean egiten dugu normalean amaren sabeletik edonongo hilobira arteko bidea. Gauzak direna balira literaturaren bidezko itzartas

La guerra anda aún por ahí, cerca de la vida y de todo lo hermoso y tierno. Pero pronto llegará el circo. Llegará en estas horas agónicas del mundo, y será colosal. Vendrá desde Alemania. Con este gran letrero: Cirque Krone. Y con un montón de vagones de tren, elefantes, leones, monos, payasos, tragasables y mujeres barbudas. También vendrán vendedores de globos con sus planetas de colores. Llegarán a Kalaportu. Será colosal. Y como ahora los alemanes han ocupado Francia, quizá lleguen antes.

Parece un cuaderno de notas escrito desde dentro -y no sólo desde dentro en el sentido del bondón del alma, que decía Unamuno- pero no estamos ante un mero libro de "carceleras" como a veces escriben los poetas cuando se encuentran en prisiones, sino ante una verdadera serie de ensayos que acredita la magnitud literaria e intelectual de su autor.

Bizitzea ez al da oso arriskutsua?. Esaldi horrekin hasi eta bukatzen du Joseba Sarrionandiak bere eguneroko hau. Testu laburrez eraikia, kartzelan idatzitako Ni ez naiz hemengoa gogoangarri haren moduan, egilea Kubatik ari zaigu orain, zintzo eta zuzen.Habanako gauak lasaiak izaten dira, auzokoren batek errime uzten du musika, katuek marruma egiten dute teilatuetan, tximista lehor batzuk ikusten dira hodeiertzean. Gaukaria berez bezala hasi zen osatzen halabeharrezko edo ustekabeko gaiekin: eguneroko bizimoduko momentuak, telebistako albisteak, lagun arteko enkontruak, ideien tolesdurak, liburu edo pelikularen batek probokatutako epifania txikiak

Joseba Sarrionandiaren testuek eta bertako iruditeriak euskal jendearengan utzi duten arrasto sakona jaso nahirik, hainbat musika-taldek eta bakarlarik egindako 32 kanta bildu dira Gure Oroitzapenak izeneko disko-liburu honetan.Batetik, iurretarrari, 1983an hasi eta gaur arte, 35 urteotan grabatu dizkioten 150 kanta inguruko sortatik abesti eta musikari enblematikoenak hautatu dira. Bertan dira Mikel Laboa, Ruper Ordorika, Iker Goenaga, Ken Zazpi, Imanol, Oskorri, Gontzal Mendibil, Eñaut Elorrieta, Izaki Gardenak, Fermin Muguruza, Alaitz eta Maider, Gose, Andrea Ulloa eta Igor Arzuaga, Berri Txarrak.Bestetik, proiektu honetarako berariaz sortu eta grabaturiko kantak daude, egungo artista esanguratsuenen eskutik: Anari, Audience, Zea Mays, Mikel Urdangarin, Rafa Rueda, Amorante, Mursego, Jexuxmari Lopetegi, Beñat eta Julen Achiary, Mikel Artieda, Joseba Irazoki, Libe, Iñigo Muguruza eta Andoni Basterretxea, Mice, Xendarineko A hizpak, Angel Katarain. Liburuan jaso dira, halaber, Gure Oroitzapenak pelikula osatzen duten 12 film laburren oinarri izan diren ipuin eta poemak. Testu zahar eta berriak, artista beterano eta gazteak, estilo eta estetika askotakoak, Joseba Sarrionandiak belaunaldi desberdinengan esanahi eta gogoetagai berriak sortzeko duen ahalmenaren erakusgarri.Argitalpen honek badu, azkenik, beste os...

Benetako historia bat» kontatzeko eskatu dio neskato batek bere amonari, benetako historia bat behingoz, ipuin umekoiak kontatzen dizkiolako beti amonak, Historia irakaslea izan arren

HEREJEEN ALABA

Dohai eta finezia handiz, egileak munduko kultura desberdinetako istorio, irudimen, sentipen eta koloreak ekartzen ditu euskararen unibertsora eta, alderantziz, euskal gazteak gonbidatzen munduko zenbait herrialdetara bidaiatxo bat egitera. Elkarren arteko errespetu, begiramen eta miresmenean oinarritutako interkulturalitatean. Nos hemos reunido para contar cada uno de nosotros un cuento de nuestro pais. Aunque los cuentos vienen de lugares lejanos del mundo, los contaremos en euskara. Para ello hemos tomado a J.S. de recopilador, traductor y secretario, porque no nos ha pedido el pasaporte y porque no le han asustado nuestras faltas de ortografia. Ademas, ultimamente tiene ganas de escucharnos, porque cada vez entiende menos los cuentos de los adultos. Fdo.- Mohamed, Cize, Silvia, Diego Armando, Osamu, Marie Jeanne, Margaret.

Munduan bada bazter bat (ez genuen guksortu orduko hautatu)gure herria irizten duguna. Eta mundu guztia da gureagure herria geurea bada.Baina guk harri bustiak sartu genituengure poltsiko zulatuetara.Ahaleginak egin arren, egin genuena ez zen beti izanegin behar genukeena,hildakoak eta distantziak gehituz eta biderkatuzjoan ziren.Badakizue? Gure herriaren sei mila halakoa denmundua mugarriz pikatuta dago.Mugetan, Henri Rousseau aduaneroak nongoak gareneta norantz goazen galdetuz gerogure harri bustiak erakusten dizkiogu,ezen eta harriak ditugu:Harri hau, uharri hau ikusten duzu?Halakoa zen gure etxeaInongo lur neurtzaileak, ez den herrialdearenkartografoak gara.

Dohai eta finezia handiz, egileak munduko kultura desberdinetako istorio, irudimen, sentipen eta koloreak ekartzen ditu euskararen unibertsora eta, alderantziz, euskal gazteak gonbidatzen munduko zenbait herrialdetara bidaiatxo bat egitera. Elkarren arteko errespetu, begiramen eta miresmenean oinarritutako interkulturalitatean.