Xurxo Souto

Isto non é (só) un libro de música. A ruta continúa porque, como dixo Miguel Anxo Murado: «Na antítese da morriña está o bravú». Isto non é (só) un libro de música. Velaquí a experiencia colectiva du

A gran travesía de Chiruca Macallás conta a viaxe dun barco que parte para o Gran Sol ao mando dunha muller, dona dun poderoso universo, que nos revela unha historia de superación. Coa enorme forza do relato oral e a inclusion de elementos fantasticos e surrealistas que recrean a atmosfera grafica de Urbano Lugris, Xurxo Souto ofrecenos unha novela personalisima que retrata a aventura dunha marea singular con ton epopeico.O arrastreiro Macallas sae das Arneiras, a cidade da Torre e da area do Berbes. O seu destino: Rockall, rocha perdida, entre Escocia e Islandia. O Con de Marin, tal lle din pola nosa ribeira. Manda na ponte unha muller, Mercedes, patroa de pesca e, antes, famosa vocalista do conxunto ForzA dozZE! E unha marea ben curiosa. Entre lance e lance, a mariñeira heavy vai entrar en tratos con Lipeilipeisa, un peixe-sapo que fala, e mesmo aprendera a cantiga de Mami Wata, que e a serea negra da Guine, esa que chegou canda os mariñeiros senegaleses.A gran travesía de Chiruca Macallás conta a viaxe dun barco que parte para o Gran Sol ao mando dunha muller, dona dun poderoso universo, que nos revela unha historia de superación. Coa enorme forza do relato oral e a inclusion de elementos fantasticos e surrealistas que recrean a atmosfera grafica de Urbano Lugris, Xurxo Souto ofrecenos unha novela personalisima que retrata a aventura dunha marea singular con ton epopeico.O arrastreiro Macallas sae das Arneiras, a cidade da Torre e da area do Berbes. O seu destino: Rockall, rocha perdida, entre Escocia e Islandia. O Con de Marin, tal lle din pola nosa ribeira. Manda na ponte unha muller, Mercedes, patroa de pesca e, antes, famosa vocalista do conxunto ForzA dozZE! E unha marea ben curiosa. Entre lance e lance, a mariñeira heavy vai entrar en tratos con Lipeilipeisa, un peixe-sapo que fala, e mesmo aprendera a cantiga de Mami Wata, que e a serea negra da Guine, esa que chegou canda os mariñeiros senegaleses.A gran travesía de Chiruca Macallás conta a viaxe dun barco que parte para o Gran Sol ao mando dunha muller, dona dun poderoso universo, que nos revela unha historia de superación. Coa enorme forza do relato oral e a inclusion de elementos fantasticos e surrealistas que recrean a atmosfera grafica de Urbano Lugris, Xurxo Souto ofrecenos unha novela personalisima que retrata a aventura dunha marea singular con ton epopeico.

Xurxo Souto rescata e revisa nesta novela, publicada por primeira vez hai máis de vinte anos, o mito coruñés dos homes mariños. Seres semellantes en todo aos homes, mais con escamas, amigos de facer favores, axudaban na pesca e a xente de terra querialles ben.Xurxo Souto converteuse, por dereito propio, no narrador que mellor sabe ler o mar galego. En O retorno dos homes mariños rescata un mito coruñes esquecido: As veces teñense visto nesta praia alguns peixes da mesma figura que homes e en todo se lles parecen, fora que teñen mans e pes un pouco tortos por razon de andar sempre nadando como as ras. A estes peixes, por semellarense tanto aos homes, chamanlles homes mariños. Tal escribiu Jeronimo del Hoyo, coengo da Catedral de Santiago, tras visitar A Coruña no seculo XVII. A señora Laura, a sabia do mar, sabe todo o que se pode saber dos homes mariños. E Mercedes, que tamen e a protagonista da novela A gran travesia de Chiruca Macallas, traballa nun taller textil. E heavy e soña con marchar polo mundo co seu conxunto musical. Cada noite, no taller, mais forte que o boureo das maquinas, sente unha voz que a chama: a cancion do mar do Orzan.Xurxo Souto converteuse, por dereito propio, no narrador que mellor sabe ler o mar galego. En O retorno dos homes mariños rescata un mito coruñes esquecido: As veces teñense visto nesta praia alguns peixes da mesma figura que homes e en todo se lles parecen, fora que teñen mans e pes un pouco tortos por razon de andar sempre nadando como as ras. A estes peixes, por semellarense tanto aos homes, chamanlles homes mariños. Tal escribiu Jeronimo del Hoyo, coengo da Catedral de Santiago, tras visitar A Coruña no seculo XVII. A señora Laura, a sabia do mar, sabe todo o que se pode saber dos homes mariños. E Mercedes, que tamen e a protagonista da novela A gran travesia de Chiruca Macallas, traballa nun taller textil. E heavy e soña con marchar polo mundo co seu conxunto musical. Cada noite, no taller, mais forte que o boureo das maquinas, sente unha voz que a chama: a cancion do mar do Orzan.

En 1999 Luísa Villalta publicou "O outro lado da música, a poesía", libro-referente, onde puxo en valor a mutua atracción que senten entre si a música e a literatura. Seguindo o seu método, penetramos na selva vizosa da musica galega contemporanea para procurar esa unidade primixenia.O primeiro monumento da literatura galega son as cantigas medievais. Os "Cantares Gallegos" de Rosalia son o gran referente do Rexurdimento. Cantigas e cantares. Non obstante, a musica sempre estivo ausente nas clases de literatura. En 1999 Luisa Villalta publicou "O outro lado da musica, a poesia", libro-referente, onde puxo en valor a mutua atraccion que senten entre si ambas as duas artes. Seguindo o seu metodo, penetramos na selva vizosa da musica galega contemporanea para procurar esa unidade primixenia. E buscamola especialmente nas marxes, territorios case invisibeis para o gran publico, onde medra cada dia o poder da creatividade.

Xurxo Souto convida aos lectores de Contos da Coruña a unha apaixonante viaxe ao fondo da memoria desta cidade e dos seus barrios populares, As Xubias, Eirís, Os Castros, A Gaiteira, Oza, O Montiño, Monelos, Elviña, Fontan, San Roque, O Labañou, que resumo son da Galicia toda. A Coruña que Xurxo Souto contempla colectivamente tracexada como unha cidade de musicos e navegantes, entre o palco da festa e o peirao do Muro, polo toque do acordeon e o golpe de mar. Xurxo Souto descubrenos unha cidade inedita para os medios de comunicacion: a Coruña como unha cidade atlantica (onde sopra o vento de Nova York), enxebre e cosmopolita; como unha pedra chantada no oceano; como unha cidade que naceu do mar e no mar ha ter o seu futuro.Contos da Coruña e un primeiro e unico manual de epica cascarilleira. Velaqui as grandes historias de heroes anonimos da Coruña como o Periquete, o patron mais novo que mandou un pesqueiro de altura; os percebeiros da Punta Herminia; Pucho Boedo e Sito Sedes, cantantes preciosistas; o ciclista Clemente; ou Manuel Cajaraville, o gran bailador de Aturuxo e Cantigas da Terra. Velaqui un periplo tasqueiro insolito, que nos leva dende o Bar Los Claveles, sede do esplendor da tapa de orella prensada, ata A Toquera, refuxio de mariñeiros, ou a apoteose de os Peteras dos Beles, taberna fermosa no medio das torres de Monelos. Velaqui un libro que recolle tamen a primeira antoloxia do cantigueiro cascarilleiro, inzada de emocionantes repichocas e cantareas de historias lindas da memoria popular. Contos da Coruña e, pois, un convite fraternal para armar un poderoso periplo tasqueiro no que procurar toda a xenerosidade gastronomica das nosas comarcas e das terras estremeiras de Galicia, agora felizmente cartografadas nos bares, tascas, baiucas e adegas do vello plano da Cidade do faro. Contos que arroutan o peito e aclaran a gorxa para nos dicir quen somos e que facemos neste curruncho da Humanidade ao que ben chamamos Galicia.

Xurxo Souto rescata, nesta súa primeira novela, un mito coruñés esquecido: Os Homes Mariños. Unha recuperación que quere ser símbolo do necesario reencontro co mar das nosas cidades atlánticas, hoxe asolagadas polo cemento. Encuadernacion: Rustica.

A tralla e a arroutada dános 23 tokes e un epílogo durante 136 páxinas, nas que o lector sabe que pode comezar se lle peta polo final (digno de mención cando a liberdade non está garantida nin sequera nas inclinacions mais intimas). Paxina nove: Vivimos no cume da repunancia. As peliculas fanas en Hollywood, a musica en Inglaterra, a politica en Bruxelas, os maquinillos no Xapon. E nos a velas vir. Estes Tokes son contados de tal maneira que Souto mostra, evitando sofisticadas tecnicas de sutura, a montaxe, as pezas e o tempo de montaxe. Dicimos Depor e Arsenio, a tension dialectica de taberna, o rock de cuchiquera, os frigoristas, a Korunnecora, o futbolin, a ruta dura, a mistica da festa, o territorio Bravu de Monte-Alto, e so estamos dicindo unha microminima. Sabemos que os tokes estes carecen de simetria organica, e sabemolo porque son textos que se resisten os trucos metodicos da edicion, son textos que vibran e non paran de moverse coma o Xurxo cantante no escenario. A literatura Bravu xa esta en marcha, xorde no cu do mundo pero ten forza para tronzar o universo.

"Tres trebóns" de Xurxo Souto reúne cinco relatos ("As fontes de Compostela", "A pesca do Mar-rau", "Aldea terremota", "A voda máis bonita do mundo" e "A marabilla de Barna") presididos todos eles polo sabor salgado do mar e polo ritmo cantareiro da musica da repichoca. Para Fran Alonso, autor do limiar, "estas historias estan cheas de repichocas, ese fabuloso berro ancestral impregnado de musica e terra. Repichocas que teñen a forza dun aturuxo quente, dun arrouto de paixon, esa forza do ancestral que Xurxo Souto sabe empregar para revelarnos cal e o pulso dun pais novo, distinto, fachendoso. As cousas que di chegan ao corazon. Xurxo Souto exerce o seu oficio literario con frescura, con orixinalidade, cun poderoso universo propio que construe asumindo o mellor da tradicion, o mellor da oralidade, o mellor da lingua popular, o mellor do rexistro dos contadores de contos, o mellor dos alentos narrativos, fundindo a vida, a literatura, a musica e a mitoloxia coma se fosen unha unica cousa que desfolla e queima para que, na alquimia das suas cinzas, renazan estes relatos prodixiosos"."Tres trebóns" de Xurxo Souto reúne cinco relatos ("As fontes de Compostela", "A pesca do Mar-rau", "Aldea terremota", "A voda máis bonita do mundo" e "A marabilla de Barna") presididos todos eles polo sabor salgado do mar e polo ritmo cantareiro da musica da repichoca. Para Fran Alonso, autor do limiar, "estas historias estan cheas de repichocas, ese fabuloso berro ancestral impregnado de musica e terra. Repichocas que teñen a forza dun aturuxo quente, dun arrouto de paixon, esa forza do ancestral que Xurxo Souto sabe empregar para revelarnos cal e o pulso dun pais novo, distinto, fachendoso. As cousas que di chegan ao corazon. Xurxo Souto exerce o seu oficio literario con frescura, con orixinalidade, cun poderoso universo propio que construe asumindo o mellor da tradicion, o mellor da oralidade, o mellor da lingua popular, o mellor do rexistro dos contadores de contos, o mellor dos alentos narrativos, fundindo a vida, a literatura, a musica e a mitoloxia coma se fosen unha unica cousa que desfolla e queima para que, na alquimia das suas cinzas, renazan estes relatos prodixiosos".

«As cousas do mar non se contan na terra», dixo o Machín de Muxía. Galiza é unha pedra chantada no Atlántico e un espazo mariño que abrangue todos os océanos. Quizá un mariñeiro do Berbés non saiba o

Las cosas del mar no se cuentan en la tierra, el Machín de Muxía habló. Cuando un marinero vuelve a casa más que contar quiere saber. Atrincherados tras una barrera de silencio, los marineros gallegos han ido acumulando durante decadas un prodigioso saber gremial y han humanizado los caladeros desde Capeton (Cape Town, en Sudafrica) a Antuerpe (Amberes). Es hora de romper esta frontera. Ya lo dijo Avelino de Coron: Esta subiendo la marea, tu no te quedes varado en seco.

Chíos de paxaros, vento entre as árbores, murmurios nas fontes, nos montes... Cantiga marabillosa! Só cómpre, como fixo Antón, o protagonista deste conto, deterse un chisco e escoitar a música da natureza. Mais, atencion! Esta melodia as veces tamen pode facerche graves confidencias. Mesmo reclamar a tua axuda para salvar o Mundo! Un libro-disco escrito e narrado por Xurxo Souto e musicado por Lalo Carnota.