Valentín Paz-Andrade

Ata a aparición desta Poesía completa, Valentín Paz-Andrade (1898-1987) era o autor de tres poemarios e mais dun pequeno monllo de composicións. Daquela, a idea que prevaleceu ata hoxe é que a escrita poetica era para Paz-Andrade un acto de evasion ou divertimento dunha persoa laboriosa e inqueda ocupada noutros labores ou vocacions fecundas, como a da avogacia e a dos negocios.Coa aparicion desta edicion da sua Poesia completa, que fai publica unha abundante e descoñecida obra poetica inedita, a figura literaria de Valentin Paz-Andrade cobra unha nova dimension. Incluense neste volume, preparado por Gregorio Ferreiro Fente, ademais da totalidade dos textos xa coñecidos, unha copiosisima obra inedita que o autor foi construindo, con empeño e inspiracion, durante case corenta anos ininterrompidos de labor poetico. Entre esta obra destacan, pola sua transcendencia dentro do sistema literario galego, varios poemarios completos que escribiu durante os anos da Guerra Civil española.Ata a aparición desta Poesía completa, Valentín Paz-Andrade (1898-1987) era o autor de tres poemarios e mais dun pequeno monllo de composicións. Daquela, a idea que prevaleceu ata hoxe é que a escrita poetica era para Paz-Andrade un acto de evasion ou divertimento dunha persoa laboriosa e inqueda ocupada noutros labores ou vocacions fecundas, como a da avogacia e a dos negocios.Coa aparicion desta edicion da sua Poesia completa, que fai publica unha abundante e descoñecida obra poetica inedita, a figura literaria de Valentin Paz-Andrade cobra unha nova dimension. Incluense neste volume, preparado por Gregorio Ferreiro Fente, ademais da totalidade dos textos xa coñecidos, unha copiosisima obra inedita que o autor foi construindo, con empeño e inspiracion, durante case corenta anos ininterrompidos de labor poetico. Entre esta obra destacan, pola sua transcendencia dentro do sistema literario galego, varios poemarios completos que escribiu durante os anos da Guerra Civil española.

A biografía de CastelaoBiografía dunha das figuras fundamentais da historia de Galicia, Castelao na luz e na sombra tamén retrata un período importante da historia do noso país a través dun dos seus protagonistas. Paz-Andrade combina o papel de biografo co de historiador, a erudicion e a documentacion co pulo e a vocacion literaria. Amais do poemario Pranto matricial e dun considerable numero de ensaios e artigos, Valentin Paz-Andrade dedicalle ao autor de Sempre en Galiza a sua monumental biografia Castelao na luz e na sombra. Escribea entre abril de 1980 e outubro de 1981; o libro publicase o ano seguinte, cando o autor xa pasa dos oitenta anos. Antes, Paz-Andrade realiza un intenso traballo de investigacion e documentacion, de recompilacion de textos e de consultas con testemuñas. No ano 1986, Edicios do Castro tira do prelo a segunda edicion, corrixida e aumentada, da que se parte para a que publicamos agora, outra volta revisada, co gallo do Dia das Letras Galegas. "Valentin Paz Andrade, unha ducia de anos mais novo que Alfonso Daniel Rodriguez Castelao, coñeceu, conviviu e mesmo foi amigo de Castelao. Compartillaron un tempo, un proxecto e, xa que logo, habia complicidade entre eles ata xullo de 1936. Logo o vento da intolerancia, dos outros, esgallounos. Con grande parte desa memoria, a sua autobiog...

Con selección de textos e edición a cargo de Xan Carballa, esta Antoloxía recolle o labor de Valentín Paz-Andrade como poeta, xornalista e ensaísta. Inclúe o texto íntegro de Pranto matricial, o seu poemario mais coñecido; ademais dunha biografia sintetica e unha introducion a obra literaria.

Coincidindo coa celebración do Día das Letras 2012, Xerais publica a edición facsímile de Galicia como tarea, o libro alboral dos estudos socioeconómicos galegos, publicado en 1959, ao coidado de Luís Seoane, polas Ediciones Galicia do Centro Galego de Buenos Aires. Para Xose Luis Mendez Ferrin, presidente da Real Academia Galega, "e o grande manifesto politico e economico do nacionalismo progresista". Para Ramon Villares, presidente do Consello da Cultura Galega, autor do brillante estudo introdutorio da nova edicion de Xerais, "e un libro singular e pioneiro, que se adianta ao seu tempo, xa que combina a analise estatistica precisa cunha concepcion global e mesmo cultural de Galicia, entendida como 'ser enterizo' que precisa deseñar un destino. Esta e a 'tarea'. [...] Non hai lamentacion nin doadas culpabilizacions, senon unha apelacion clara a responsabilidade colectiva e a capacidade das elites para deseñar ese futuro como un destino" .A orixe do texto de Galicia como tarea estivo nas conferencias que Paz Andrade pronunciou en Buenos Aires en 1957 sobre economia e cultura galega, cando fora convidado polo Centro Galego con motivo das Xornadas Patrioticas do 25 de xullo.A pesar das cinco decadas transcorridas dende a sua primeira publicacion, o enfoque politico de Galicia como tarea manten a sua vixencia. O chamamento de Paz Andrade a asumir a corresponsabilidade colectiva, a abandonar calquera tipo de conformismo retorico e pasar a accion, a crear unha linguaxe nova sobre problemas vivos, a traballar pola renovacion constante das ideas e dos xeitos de "facer e refacer todos os dias o pais" son hoxe ideas imprescindibles para recuperar o pulo perdido no proceso de construcion nacional de Galicia.Coincidindo coa celebración do Día das Letras 2012, Xerais publica a edición facsímile de Galicia como tarea, o libro alboral dos estudos socioeconómicos galegos, publicado en 1959, ao coidado de Luís Seoane, polas Ediciones Galicia do Centro Galego de Buenos Aires. Para Xose Luis Mendez Ferrin, presidente da Real Academia Galega, "e o grande manifesto politico e economico do nacionalismo progresista". Para Ramon Villares, presidente do Consello da Cultura Galega, autor do brillante estudo introdutorio da nova edicion de Xerais, "e un libro singular e pioneiro, que se adianta ao seu tempo, xa que combina a analise estatistica precisa cunha concepcion global e mesmo cultural de Galicia, entendida como 'ser enterizo' que precisa deseñar un destino. Esta e a 'tarea'. [...] Non hai lamentacion nin doadas culpabilizacions, senon unha apelacion clara a responsabilidade colectiva e a capacidade das elites para deseñar ese futuro como un destino" .A orixe do texto de Galicia como tarea estivo nas conferencias que Paz Andrade pronunciou en Buenos Aires en 1957 sobre economia e cultura galega, cando fora convidado polo Centro Galego con motivo das Xornadas Patrioticas do 25 de xullo.A pesar das cinco decadas transcorridas dende a sua primeira publicacion, o enfoque politico de Galicia como tarea manten a sua vixencia. O chamamento de Paz Andrade a asumir a corresponsabilidade colectiva, a abandonar calquera tipo de conformismo retorico e pasar a accion, a crear unha linguaxe nova sobre problemas vivos, a traballar pola renovacion constante das ideas e dos xeitos de "facer e refacer todos os dias o pais" son hoxe ideas imprescindibles para recuperar o pulo perdido no proceso de construcion nacional de Galicia.

Estos "Diarios de viaje" de Valentín Paz-Andrade (Lérez-Pontevedra, 1898-Vigo, 1987) permanecían inéditos desde hace sesenta años. Su autor, poeta, periodista, economista y empresario, y también político galeguista, recorrio el Nuevo Continente, desde Canada hasta Chile, en la decada de los cincuenta del siglo pasado. Lo hizo como Delegado para America Latina de la FAO (Organizacion de las Naciones Unidas para la alimentacion y la Agricultura), pues era un reconocido especialista en economia pesquera. El resultado de aquella experiencia es este delicioso libro de viajes. Una prosa riquisima que combina el lirismo hondo del poeta con un analisis profundo y certero de los lugares, gentes y acontecimientos que iba encontrando a su paso. Anotaciones a veces manuscritas, otras pasadas a maquina, que han sido descubiertas por la historiadora Emilia Garcia, y que aparecen aqui acompañadas de fotografias, postales o ilustraciones de la epoca, guardadas por el autor entre las hojas olvidadas de sus Diarios.