O traxe tradicional confórmase a finais do século XVIII por parte das clases populares, fronte á aristocracia e burguesía que seguían as pautas sinaladas polas modas estranxeiras. O seu desenvolvemento coincide coa Revolucion Francesa, unhas das epocas mais convulsas da historia da humanidade, ao tempo que tamen se empeza a consolidar outra roupa por parte das clases dominantes, a moderna, antecesora inmediata da actual, de caracter igualitario e global. Esta evolucion non foi exclusiva de Galicia, senon da maioria das rexions peninsulares e europeas, adoptando deste xeito unha vestimenta diferenciada fronte a unificacion cada vez mais intensa propiciada polas modas e a industria textil. En xeral, tratase dunha indumentaria con caracteristicas de seu, confeccionada polas mulleres da casa,e as costureiras e os xastres locais, utilizando basicamente tecidos e elementos ornamentais autoctonos, ata que coa mellora das comunicacions empezaron a chegar de fora, en casos de moi lonxe. Ao longo do seculo XIX a convivencia entre esta roupa e a considerada moderna, convertese nunha calada loita de clases, da que saiu triunfante a segunda, pasando por unha etapa de transicion en que se mesturan elementos de ambas, sendo os mais representativos o pantalon e o chapeu, fronte aos tradicionais calzon e monteira. A sua decadencia comeza a manifestarse dende mediados do seculo XIX, sendo xa critica nas ultimas decadas, en que se empeza a usar como folclorica, principalmente por parte de agrupacions musicais.Os romanticos foron os primeiros e fixarse na importancia do traxe popular, un dos piares da nosa idiosincrasia, xunto coa lingua, a musica, a arquitectura e as tradicions.
PATRIMONIO é o que se herda dos país, cando se trata dos bens dunha familia, e no caso dun país, concello, parroquía ou aldea, todo canto se conserva dos devanceirosdende que se sabe da súa existencia atra os nosos dias. Pode ser Material (flora, fauna, arqueoloxia, arquitectura, arte, ferramentas...) e Inmaterial (cantigas, musica, contos, lendas...).Este libro dedicado ao patrimonio do Concello de Lousame descubre toda esa riqueza, ata agora inedita en moitos casos, dandoa deste xeito a coñecer tanto aos veciños como tamen aos visitant
O libro de San Cibrán é un libro mítico, do que se ten dito -e aínda se di- de todo: que o orixinal fica encadeado na biblioteca da catedral de Santiago ou na da Universidade Compostelá, de persoas que se puxeron ricas grazas a el, doutras moitas que acadaron o que desexaban (amores, sorte, etc.).Vicente Risco cria que podia haber un exemplar por parroquia, o que o faria o libro mais estendido e popular en Galicia. Pero compre aclarar que no se refire a edicions impresas (estas unicamente no Sur, procedentes case sempre de Portugal), senon manuscritos, case sempre sinxelas relacions de feitizos e formulas maxicas que pasaban no mais absoluto segredo de xeracion en xeracion, tendo en conta a persecucion de que era obxecto por parte da igrexa.A proliferacion nas ultimas decadas de videntes, botadoras de cartas, ritos maxicos nas encrucilladas, cruceiros, etc, case sempre baseados no "Ciprianillo" -malia que non o saiban-, amorosa o interese antropoloxico e historico deste libro maxico, do que tanto se leva dito, pero que poucos coñecen.
