Xesús Alonso Montero

Sabíase que Castelao, formando parte dunha delegación española moi plural, estivera, en maio de 1938, en distintas cidades de tres repúblicas da URSS (Leningrado, Moscova; Kiev; Bakú). No presente volume recollense por primeira vez todos os textos de Castelao sobre a Revolucion e a realidade sovieticas. Abundan as formulacions que xustifican o subtitulo do libro: Filocomunismo e prosovietismo de Castelao nos anos da Guerra Civil. Algunha e deste calado: En mi viaje a la URSS he adquirido la conviccion de que alli se esta engendrando una nueva vida que ha de ser el molde de los demas pueblos del mundo.Estas duas facetas compre entendelas nas coordenadas da Guerra Civil, periodo no que Castelao se esquerdiza; no que intima con destacados comunistas (Lister, Santiago Alvarez...); no que bate (e faina sua) coa definicion de nacion formulada por Stalin; no que gusta de escribir para os combatentes marxistas, e no que recibe (entusiasmado) as gabanzas da critica sovietica sobre a sua condicion de debuxante revolucionario.Sabíase que Castelao, formando parte dunha delegación española moi plural, estivera, en maio de 1938, en distintas cidades de tres repúblicas da URSS (Leningrado, Moscova; Kiev; Bakú). No presente volume recollense por primeira vez todos os textos de Castelao sobre a Revolucion e a realidade sovieticas. Abundan as formulacions que xustifican o subtitulo do libro: Filocomunismo e prosovietismo de Castelao nos anos da Guerra Civil. Algunha e deste calado: En mi viaje a la URSS he adquirido la conviccion de que alli se esta engendrando una nueva vida que ha de ser el molde de los demas pueblos del mundo.Estas duas facetas compre entendelas nas coordenadas da Guerra Civil, periodo no que Castelao se esquerdiza; no que intima con destacados comunistas (Lister, Santiago Alvarez...); no que bate (e faina sua) coa definicion de nacion formulada por Stalin; no que gusta de escribir para os combatentes marxistas, e no que recibe (entusiasmado) as gabanzas da critica sovietica sobre a sua condicion de debuxante revolucionario.

A dimensión humana e mais o legado literario de Manuel Lueiro Rey (1916-1990) son, realmente, os que constrúen e dotan de sentido cabal este volume. A través daquelas persoas que o trataron en vida, daqueles estudosos da sua producion humanistica ou, simplemente, de quen ainda se sente preto del, Manuel Lueiro Rey. A liberdade ferida pretende actualizar e por ao dia, tanto para as xeracions mais novas coma para os seus coetaneos ainda felizmente entre nos, a traxectoria biografica do autor de Fornelos de Montes que escolleu Pontevedra para traballar e O Grove para vivir, sen esquecer o pouso humano que deixou en tantas persoas, o seu pensamento politico e, xaora, a sua extensa, e ainda hoxe pouco divulgada, producion prosistica, poetica ou ensaistica. Para esta abordaxe, o libro convocou persoas de diversas xeracions e sensibilidades distintas que participaron nel con entusiasmo, sempre converxendo no respecto e admiracion que a figura, a obra ou o legado de Lueiro suscitou neles. Velaqui, en suma, unha homenaxe literaria, dalgun xeito tamen civica, ao autor d''O sol na crista do galo, de quen se rescatan, asemade, textos literarios ineditos ou escasamente coñecidos da sua autoria, alen dun abondoso corpus fotografico e documental nunca antes publicado.A dimensión humana e mais o legado literario de Manuel Lueiro Rey (1916-1990) son, realmente, os que constrúen e dotan de sentido cabal este volume. A través daquelas persoas que o trataron en vida, daqueles estudosos da sua producion humanistica ou, simplemente, de quen ainda se sente preto del, Manuel Lueiro Rey. A liberdade ferida pretende actualizar e por ao dia, tanto para as xeracions mais novas coma para os seus coetaneos ainda felizmente entre nos, a traxectoria biografica do autor de Fornelos de Montes que escolleu Pontevedra para traballar e O Grove para vivir, sen esquecer o pouso humano que deixou en tantas persoas, o seu pensamento politico e, xaora, a sua extensa, e ainda hoxe pouco divulgada, producion prosistica, poetica ou ensaistica. Para esta abordaxe, o libro convocou persoas de diversas xeracions e sensibilidades distintas que participaron nel con entusiasmo, sempre converxendo no respecto e admiracion que a figura, a obra ou o legado de Lueiro suscitou neles. Velaqui, en suma, unha homenaxe literaria, dalgun xeito tamen civica, ao autor d''O sol na crista do galo, de quen se rescatan, asemade, textos literarios ineditos ou escasamente coñecidos da sua autoria, alen dun abondoso corpus fotografico e documental nunca antes publicado.

Este libriño editouse en volume no ano 1974, se ben boa parte dos capítulos desa primeira edición xa se publicaran, como dispersos, en 1973. Causou naquelas datas -aínda non morrera Franco- estrañeza ou desconcerto entre os lectores que viron no protagonista, Pedro Petouto, un mestre socialista, un curioso predicador marxistizante. O autor do libro, o profesor Xesus Alonso Montero, afirma que o señor Petouto (1840-1906) existiu, ainda que, en ocasions, da a entender que o inventou para poñer na sua novelesca boca frases e cavilacions mais ou menos subversivas que a censura franquista non toleraria postas na pluma dun subdito español de 1974 que, ademais, cobraba como catedratico de literatura, do Estado.Este libriño editouse en volume no ano 1974, se ben boa parte dos capítulos desa primeira edición xa se publicaran, como dispersos, en 1973. Causou naquelas datas -aínda non morrera Franco- estrañeza ou desconcerto entre os lectores que viron no protagonista, Pedro Petouto, un mestre socialista, un curioso predicador marxistizante. O autor do libro, o profesor Xesus Alonso Montero, afirma que o señor Petouto (1840-1906) existiu, ainda que, en ocasions, da a entender que o inventou para poñer na sua novelesca boca frases e cavilacions mais ou menos subversivas que a censura franquista non toleraria postas na pluma dun subdito español de 1974 que, ademais, cobraba como catedratico de literatura, do Estado.

Neste libro de poemas, antoloxía da produción lírica de Xesús Alonso Montero desde 1963 ata 2016, o autor exerce de «fistor», de «vate popular», pero elevando a poesía bebedora das fontes do cancione

Una de las obras fundacionales de la Sociolingüística en nuestro país. Fue publicada por vez primera en 1974 y hace varios años que desapareció de las librerías. Era preciso recuperarla. La edición q

Este libro é a biografía de Aníbal Otero Álvarez (1911-1974), filólogo que, en 1936, era, ós 25 anos, o lingüista máis versado no galego vivo e o de formación cientificamente máis moderna como foneti

A guerra civil tamén marcou con ferro a vida e os proxectos dos escritores galegos: o ferro da morte, o ferro do medo, o ferro do silencio. En Os escritores galegos ante a Guerra Civil española, Xesús Alonso Montero rescata textos pouco coñecidos, ademais dalguns ineditos, que revelan o complexo e problematico mapa moral e politico daqueles anos. Textos non frecuentados para achegarmonos a personalidade politica e ao labor literario de escritores como Otero Pedrayo, Vicente Risco, Alvaro Cunqueiro, Ramon Cabanillas, Iglesia Alvariño, Celso Emilio Ferreiro, Alvaro de las Casas...

É esta a biografía dun polígrafo galego, do noso último polígrafo. Versado en moitos saberes humanísticos, cómpre salientar, da rica e caudalosa bibliografía de Xosé Filgueira Valverde, os seus estudos literarios, nomeadamente os centrados na lirica medieval galega. De 1935 data a sua tese de doutoramento sobre a Cantiga CIII de Afonso X, monografia exemplar no seu tempo dentro dos estudos de Literatura Comparada. Fora do ambito galego, e autor dun gran libro sobre Cames e de estudos valiosos sobre Cervantes, Gongora, Paul Claudel...Nesta Biografia intelectual non se elude a actitude, nos anos da Guerra Civil e seguintes, de quen foi dirixente do Partido Galeguista de 1931 a 1933, e de quen, xa fora do Partido, vota SI no plebiscito de autonomia do 28 de xuño de 1936. Do que se trata e de entender o seu comportamento neses convulsos anos (e o doutros: Vicente Risco, Alvaro Cunqueiro...). Desde 1942 ata a sua morte, Filgueira Valverde foi, o seu xeito, un obreiro da Causa galega, como diagnosticara Alexandre Boveda en 1935.A inxente, valiosisima e polifacetica bibliografia de Filgueira Valverde e un dos grandes capitulos da cultura galega da Galicia moderna e contemporanea.É esta a biografía dun polígrafo galego, do noso último polígrafo. Versado en moitos saberes humanísticos, cómpre salientar, da rica e caudalosa bibliografía de Xosé Filgueira Valverde, os seus estudos literarios, nomeadamente os centrados na lirica medieval galega. De 1935 data a sua tese de doutoramento sobre a Cantiga CIII de Afonso X, monografia exemplar no seu tempo dentro dos estudos de Literatura Comparada. Fora do ambito galego, e autor dun gran libro sobre Cames e de estudos valiosos sobre Cervantes, Gongora, Paul Claudel...Nesta Biografia intelectual non se elude a actitude, nos anos da Guerra Civil e seguintes, de quen foi dirixente do Partido Galeguista de 1931 a 1933, e de quen, xa fora do Partido, vota SI no plebiscito de autonomia do 28 de xuño de 1936. Do que se trata e de entender o seu comportamento neses convulsos anos (e o doutros: Vicente Risco, Alvaro Cunqueiro...). Desde 1942 ata a sua morte, Filgueira Valverde foi, o seu xeito, un obreiro da Causa galega, como diagnosticara Alexandre Boveda en 1935. A inxente, valiosisima e polifacetica bibliografia de Filgueira Valverde e un dos grandes capitulos da cultura galega da Galicia moderna e contemporanea.

Un volume singular e ata o de agora inédito da obra de María Victoria Moreno publicado pola Editorial Galaxia en colaboración co Consorcio de Santiago.Este novo libro ten como protagonista a faceta filoloxica, lectora e investigadora de Maria Victoria Moreno, e esta presidido por Danza da lua en Santiago . Suxerencias para unha aproximacion a Federico Garcia Lorca, poeta galegoo, un estudo publicado orixinalmente no ano 1985 na revista madrileña de estudos galegos Madrygal. O volume inclue tamen os Seis poemas galegos de Federico Garcia Lorca, un anexo con comentarios de Maria Victoria Moreno a Cantiga do neno da tendao e un minucioso estudo introdutorio da man do academico e profesor Xesus Alonso Montero, que se situa xa como unha referencia no estudo da escrita de Maria Victoria Moreno.

Xesús Alonso Montero recolle neste libro cento vinte cartas de republicanos galegos escritas despois de que recibiran oficialmente a noticia de que foran condenados á pena de morte. É o momento en que alguns deciden despedirse, por escrito, dos seus: dos pais, dos irmans, da muller, da noiva, dos amigos... Nalguns casos, especialmente entre comunistas, do Partido. Ningun xenero literario expresa con mais emocion o drama da Guerra Civil (e das suas consecuencias) que este tipo de cartas escritas polos republicanos nun momento en que toda esperanza estaba perdida. Hai, ademais, despedidas que son especialmente conmovedoras, e outras, dun certo nivel literario, e todas, e cada unha, un documento historico que nos fai deplorar as que xa se perderon para sempre e as que, por torpeza ou incuria nosa, ainda non foron exhumadas. Un libro clave no proceso de construcion da memoria republicana de Galicia que, ademais, constitue o primeiro corpus epistolar deste xenero, territorio e periodo que se publica.Xesús Alonso Montero recolle neste libro cento vinte cartas de republicanos galegos escritas despois de que recibiran oficialmente a noticia de que foran condenados á pena de morte. É o momento en que alguns deciden despedirse, por escrito, dos seus: dos pais, dos irmans, da muller, da noiva, dos amigos... Nalguns casos, especialmente entre comunistas, do Partido. Ningun xenero literario expresa con mais emocion o drama da Guerra Civil (e das suas consecuencias) que este tipo de cartas escritas polos republicanos nun momento en que toda esperanza estaba perdida. Hai, ademais, despedidas que son especialmente conmovedoras, e outras, dun certo nivel literario, e todas, e cada unha, un documento historico que nos fai deplorar as que xa se perderon para sempre e as que, por torpeza ou incuria nosa, ainda non foron exhumadas. Un libro clave no proceso de construcion da memoria republicana de Galicia que, ademais, constitue o primeiro corpus epistolar deste xenero, territorio e periodo que se publica.

O profesor Xesús Alonso Montero recolle neste volume 38 traballos que publicou, entre 1962 e 1980, en revistas extragalegas, algunha tan importante e tan eficaz, para a concienciación democrática e progresista de España, como Triunfo (Madrid). Son quince os textos seus aparecidos no semanario que capitaneaba a mente lucida de Eduardo Haro Tecglen, catro deles moi extensos. Boa parte dos traballos, nesta e noutras revistas, son anteriores a morte de Franco (novembro de 1975), o que quere dicir que foron escritos para seren publicados dentro das coordenadas censorias do franquismo, se ben do tardofranquismo. Outra parte son posteriores a morte de Franco. Deles, os publicados entre novembro de 1975 e abril de 1977 (legalizacion do Partido Comunista), ainda esixian do autor un autocontrol expresivo non pequeno. En palabras de Xesus Alonso Montero: Teñase en conta que eu non escribia como un liberal de dereitas ou de centro; eu escribia desde postulados esquerdistas, as veces decididamente marxistas, falase do problema da lingua, da socioloxia da literatura ou dos escritores rebeldes que nunca oiron a chamada da revolucion. Os escritores galegos que eu explicaba os lletraferits de fora de Galicia eran escritores que estaban coa causa da esquerda, entre eles, Viqueira, Celso Emilio Ferreiro, Luis Seoane, Lorenzo Varela e Neira Vilas. Explicandoos, promocionabaos fora das nosas fronteiras, consciente sempre de que unha boa parte dos lectores extragalegos tiñan unha idea mais ou menos idilica e folclorica da nosa literatura. A esta causa, a de facer ver que existian nas Letras en galego importantes paxinas cuestionadoras, dediquei unha boa parte do meu traballo intelectual, sobre todo como conferenciante en Madrid, Barcelona, Salamanca, Paris (1967) e mais Buenos Aires e Montevideo (1969). Todo antes da morte de Franco.

Con motivo do Día das Letras Galegas dedicado a Ramón Piñeiro, Editorial Galaxia publica este libro no que o profesor Xesús Alonso Montero fai un percorrido pola vida e a obra do escritor, realizando un retrato moral e intelectual do autor de Filosofia da saudade. Segundo Xesus Alonso Montero, Ramon Piñeiro non so logrou continuar o proxecto tronzado en 1936 senon reinventar a cultura galega. O autor salienta o papel do intelectual galeguista como promotor da recuperacion da cultura galega en plena ditadura franquista, nun momento en que as Letras en lingua galega, na Galicia franquista, eran irrelevantes, case inexistentes, e o uso social do vello idioma do pais faria pensar que ese idioma so habia producir, no futuro, unha literatura subalterna, "dialectal" e folclorica. Nese marco tan precario, cando non hostil, xorde o proxecto cultural que Alonso Montero describe pormenorizadamente en Ramon Piñeiro ou a reinvencion da cultura galega. Desde o periodo anterior a Guerra Civil ata o seu papel como director literario de Editorial Galaxia, pasando polos anos de carcere, a sua relacion coa mocidade e a polemica con Luis Seoane, o libro e unha biografia intelectual de Piñeiro e un fresco do panorama cultural da epoca.

Esta obra está adicada a reflexionar sobre as linguas de Europa, con ou sen Estado, concibido desde dúas universidades europeas: Kiel e Santiago de Compostela. No volume inclúese catro ensaios escritos desde unha concepcion sociolinguistica, coma os de Alastair Walker e Fernando Ramallo, e desde un punto de vista mais proximo a reflexion antropoloxica, coma os de Xesus Alonso Montero e Javier Gomez-Montero. Esta combinacion fai que cada contribucion sexa unha peza indispensable que completa o total unindose nun volume coherente e equilibrado. Volume que remata cunha segunda parte dedicada a cantiga de Mendiño e as suas dez traducions, como mostra da diversidade linguistica que e razon deste libro.