Carlos Casares, página 2 de 5

Frei Martín Sarmiento naceu en Vilafranca do Bierzo en 1695 e morreu en Madrid no ano 1772. Fillo dunha familia nobre, pasou a súa nenez en Pontevedra ata que, con quince anos, marcha a Madrid para ingresar na orde benedictina. Desde entón e ata o final da súa vida viviu en Salamanca, onde estudiou Teoloxía, e en conventos de León, Asturias e Madrid, viaxando tan só en tres ocasións a Galicia. Autor de moitos traballos eruditos sobre os máis variados temas, a súa importancia para a nosa cultura vén dada polos seus escritos sobre a lingua galega, que estudiou e defendeu razoada e apaixonadamente.

Un libro co que miles de nenos e persoas maiores se introduciron na literatura infantil na nosa lingua. Publicado por primeira vez en 1968, neste libro o narrador vai recordando para unha nena amiga, Ana, algúns episodios vividos por ela na infancia, entre os que destacan as historias de Leoncio, o inventor da bomba da Felicidade e do "papaio", unha lingua para falar cos paxaros. Claro que o personaxe central é a Galiña Azul, á cal quere matar Manolito Listón porque, segundo di, unha galiña que en vez de dicir cacaracá di cocorocó e que ten cinco plumas encarnadas na á dereita, "non é unha galiña como é debido".

Este libro de relatos, o segundo no xénero na obra de Carlos Casares, publicouse por primeira vez en 1979. Desde entón, alcanzou varias edicións. Foi Premio da Crítica en 1980 e mereceu os honores da traducción ó ruso (editorial Ráduga, de Moscova) e ó castelán (editorial Alfaguara, de Madrid). En xeral, os críticos considérano un dos mellores libros do seu autor. Son, segundo Gonzalo Torrente Ballester, bromas gastadas á Historia con enxeño xoguetón e perspicaz, cunha gracia de fondas raíces, que se unha se enrosca no corazón a outra se crava na intelixencia e dá ese resultado indefinible que é a flor da literatura. En doce relatos, baseados todos eles en referencias bibliográficas nas que se mesturan a fantasía coa realidade, Carlos Casares faille guiños cómplices a Clío, a musa da Historia, cunha clara intención paródica. Estes contos introduciron na literatura galega un xeito distinto de tratar cousas como a historia, enxergada aquí como o resultado dos soños traxicómicos e malhumorados dunha musa imprevisible e algo excéntrica.

A literatura e os escritores, os amigos, Deus, Santiago de Compostela, Galicia... Quince pequenos ensaios nos que Casares trata algúns dos seus temas predilectos. Un país de palabras reúne escritos de Carlos Casares que se poden considerar ensaios narrativos e nos que o lector ha atopar a gran capacidade para contar historias e engaiolar con elas do autor de Ilustrísima. Un libro de escritor para os lectores que desexen gozar dun país sen fronteiras, un país aberto e grande, feito coas palabras da vida.

A visita á Casa das Ciencias da Coruña sérvelle a Toribio para revolucionar o tráfico. Como xa explicamos na aventura titulada Toribio ten unha idea, o invento do Adiantador Lineal de Seguridade ocurréuselle a Toribio o día que foi cos seus pais a visitar a Casa das Ciencias da Coruña.

Un libro fermosamente ilustrado que nos divirte e nos fai pensar. Este relato de Carlos Casares reúne moitas características que fan os seus textos inconfundibles e que lle valeron o aprecio de miles de persoas dentro e fóra de Galicia. Con esta historia graciosa e á vez simbólica do mundo da beiramar, con ilustracións de Enjamio, chíscanos un ollo, entretennos, divírtenos e dános que pensar, botando man do mellorciño da nosa tradición oral. É a historia dun rapaz que un día ve como un polbo xigante arrastra o criado Nicolás para baixo do mar, levándoo, polo que parece, canda si para sempre. E é tamén a historia da vella Delfina, que di que o pillabán do Nicolás só foi a unha festa, atraído pola música e animado por un xastre disfrazado de polbo. Pero as aparencias enganan -ou non, que nunca se sabe- e o desenlace sorprende. En resumidas contas, eis un libro como unha xoia ou, mellor, como unha comida saborosa, completa, pero lixeira e dixestiva.

Toribio ten que axudarlle á súa amiga Sara, inventora do Contador de Contos con Efecto Retardado, ante unha sabotaxe do profesor Smith. Un dos libros da serie protagonizada por Toribio e creada por Carlos Casares para achegarse aos máis pequenos con historias divertidas e construtivas.

En 1975 publicouse por primeira vez a novela Xoguetes para un tempo prohibido; Editorial Galaxia no 2005 tira do prelo unha nova edición, a décima, desta obra na que Casares fai un retrato da xeración dos anos 60. É esta a décima edición de Xoguetes para un tempo prohibido desde que no ano 1975 se edita a primeira. Unha novela retrato dunha xeración, a dos anos 1960, nos que aqueles mozos universitarios cultos e brillantes, intelixentes e soñadores acaban embarrancando no escepticismo e na amargura. Unha obra que nos achega a un tempo e a uns personaxes marcados pola perda das ilusións e polos soños derramados. Esta novela foi galardoada co premio co que se conmemoraban os XXV anos da fundación da Editorial Galaxia. Un retrato xeracional dun grupo de amigos na Compostela universitaria de fins do século XX. O círculo universitario no que Casares se moveu na súa época de estudante na universidade aparece aquí representado pola peripecia vital de Elías, que abrangue desde a súa infancia nunha pequena vila galega ata o seu tráxico final nunha triste pensión ourensá. Os sórdidos anos da posguerra e o seu contrapunto, os esperanzados tempos da utopía revolucionaria, acaban no alcohol, na frivolidade e o desespero. Escrita con toda a brillantez e eficacia da narrativa moderna, é unha reflexión lúcida sobre as ilusións perdidas e os soños non acadados.

A primeira das aventuras de Toribio, un neno de oito anos inventor de cousas imposibles. Casares preséntanos a Toribio, protagonista de fantásticas e entretidas aventuras ao lon

Carlos Casares fan unha coñexión entre Galicia e Hemingway. Velaquí un libro que é a crónica dunha experiencia persoal e a especial homenaxe que Carlos Casares lle rende ao grande escritor norteamericano. Seguindo a pegada das referencias que Hemingway facía a Galicia en textos literarios e cartas —froito das súas visitas entre os anos 1921 e 1933—, Casares busca descifrar o misterio que se esconde detrás daquelas alusións. O resultado é un relato sorprendente escrito coa prosa amena e precisa de Carlos Casares e ilustrado con numerosas fotografías da época. Este libro de capa dura inclúe tamén as cartas de Hemingway nas que se refire a Galicia.

Os inventos de Toribio impedirán que o profesor Smith convirta a Basílica de San Pedro de Roma nun edificio de Manhattan. Un dos libros da serie protagonizada por Toribio e creada por Carlos Casares para achegarse aos máis pequenos con historias divertidas e construtivas.

Introducción para o coñecemento da vida e obra do controvertido intelectual ourensán. Este volume, prologado por Manuel Fraga, recolle materiais diversos sobre a figura de Risco: unha biografía escrita por Carlos Casares, unha entrevista de Arturo Lezcano a Antón Risco, fillo do escritor, e un exhaustivo compendio da súa bibliografía.

Unha excepcional incursión de Casares no teatro para público infantil. En 1973, Carlos Casares recibiu o premio do "Concurso de teatro infantil galego" convocado pola Agrupación Cultural "O Facho". Recentemente o Centro Dramático Galego volveu poñer en escea esta divertida e engaiolante peza teatral para gozo de pequenos e maiores.

O pulo por acadar a verdade, a crítica do dogmatismo e das diversas formas de violencia opresora, son as forzas que inspiran Os mortos daquel verán, publicada por Carlos Casares no ano 1987. A aparición do cadáver do boticario Ernesto Vilariño Dacal, morto supostamente en accidente ao comezo da Guerra Civil, pon en marcha unha investigación xudicial escrita cunha linguaxe innovadora e unha extraodinaria solvencia narrativa.