Novedades del último mes en libros de Poesía en euskera

Josu Jimez Maia-ren haiku bilduma bat, memoria, galera eta barne-begiradaren inguruko poesia euskalduna.

Antonia Pozzi XX. mende hasierako italiar poeta izan zen, 1912an Milanen jaioa. Gailurrak eta magalak, basoa, likena, zeruak: Pozziren obran natura da jokaleku. Baina natura, norbere burua bezala, berdin suerta liteke hurbila eta lagunkoia zein urruna eta arrotza: isolamendu garratza darie bere poema batzuei; sarri, gainera, giro oniriko batean bilduta. Gazterik hil zen, 1938an, eta bizi zen artean ez zuen publikatu poema bakar bat ere. Haren heriotzaren ondoren, haren aitak bildu eta plazaratu zituen. Hasieran ez zuten ospe handirik izan, harik eta zenbait kritikari eta idazle Pozziren obra sustatzen hasi ziren arte. Joannes Jauregik arreta delikatuz ekarri ditu euskarara bere poemak.

Literatura eta poesia eguneroko bizitzaren arnas izan daitezke. Poesiak, entzundako irakurketa ozen nareak, lasaitasunerako eta burua kokatzeko abagunea eskaini diezaguke. Gizakiaren mundua ez baita soilik bizi dugunaren bitartez eraikitzen, baizik eta, gero eta indar handiagoz, irakurtzen dugunari esker. Ez da olerkia adinako fragatarik , dio Miren Billelabeitiak. Irakurketaren emozioak, eta berarekin batera jakin minaren txinpartak arreta den behatxulora garamatza. Poesia irakurtzen hasteko errituak egiten du egun bakoitza besteetatik berezia, une bakoitza bakan. Lan honen muina irakurketa da, batez ere XX. eta XXI. mendeetako poesiaren irakurketa ozena, gazte eta nerabeen artean poesiaren irakurketari bultzada eman nahian.

Gabriel Aresti. Poesia eta gizartea liburuak Bilboko poeta handiari eginiko hurbilketa eskaintzen du. Lehen poemetatik hasi eta azken poemetaraino haren eskutik jarraitu du Jon Kortazar egileak garaiko historia. Bere poesiaren hariak bilbatzen ditu testu honek eta bere ardura nagusiak agertzen. Gerra Zibilari buruzko bere irudia, Javier Batarritaren heriotza tragikoa, Bilboko etxolen bizitza nekagarria, Otxarkoaga auzoaren eraikuntza, garaiko langileen istripu negargarriak aipatu zituen Gabriel Arestik.Gogora ekarri ditugu gai horiek, bertsolariekin batera bere burua Herrian txertatu, gu geu ere herri bihurtzeko asmotan idazten zuen poetaren irudia eta bere lanaren irakurketa amaigabea agertzeko asmoz.

Xurien eta gorrien arteko konfrontazioak Euskal Herrian, Frantziako III. Errepublikako borroka politikoak, Sadi Carnot presidentearen hilketa eta haren hiltzailearen gillotinatzea, Eiffel dorrearen eraikitzea, aurreneko Maiatzaren Lehenak, Kaliforniako eu

Beti esan izan da gai nagusi bi daudela literaturan: maitasuna eta heriotza. Iritzi zabaldua da,

Diskriminazioen aurkako borroka areagotu den garaiotan, kezka sortu da, zer egin behar den jokabide gaitzesgarria daukan idazlearekin: bere obra zentsuratu, irakurtzen segi? Jon Mirande izango da euskal literaturan idazle polemikoaren paradigma, idatzi zituen gauzengatik, baina are gehiago agian pentsatzen zituenengatik. Jaio zenetik ehun urtera, Santi Leone, Katixa Dolhare eta Gorka Bereziartua ahalegindu dira galdera horri Zer egin Miranderekin? erantzunak ematen, ugariak, desberdinak, oinarrituak; guztiak ere, segur aski, galdera berriak ekarriko dituzten erantzunak.

Poesiaren betidaniko gai zenbait eta Karlos Linazasororen obran ohikoak direnak topatuko ditu irakurleak liburu honetan: maitasuna, denbora, natura, existentzia bera, malenkonia... Hori dena eta gehiago, hizkuntza nahieran darabilen estilo laxo bezain landu batekin, batzuetan klasiko (sonetoak sartuz, adibidez) eta besteetan aske eta berritzaile.Kutxa Fundazioa Irun Literatura Saria.

diskrezioaren imitazioa traizionatuz, autobiografiatik asko edaten duen liburu bat idatzi du: Ni, laiko. Bertan, erlijioarekin harremana duten pasarte biografikoen ondoan, laikotasunaren aldeko aldarria egiten duten orrialdeak bildu ditu, jendarteari dagozkionak erlijiotik askaturiko giza autonomiak erabaki beharko lituzkeela jakitun. Adimen artifizialak sekula idatzi ezingo lukeen liburu honek, sinestuna zein fedegabea, guztiak ere aseko ditu.

Nazim Hikmet XX. mendeko turkiar poeta handienetakotzat jotzen da gaur egun. Goi-klaseko familia batean jaio zen Tesalonikan, 1901ean. Gaztaroan Anatolian eskola txiki batean irakasle egindako urteak, ordea, berea ez bezalako Turkia bat jarri zion begien aurrean eta betiko konprometituko zen