Raquel Varela

Anys seixanta. José, un jove dels afores de Lisboa, és testimoni dels darrers anys de l’Estado Novo: veu els pares dels seus amics partir a la guerra a l’Àfrica, col·labora amb les víctimes de les te

Años sesenta. José, un joven de las afueras de Lisboa, es testigo de los últimos años del Estado Novo: ve a los padres de sus amigos partir a la guerra en África, colabora con las víctimas de las terribles inundaciones de 1967 y entra en contacto con ideas politicas e intelectuales, libros, musica y peliculas procedentes de fuera del pais, a menudo de forma clandestina. Segun madura, observara el despliegue de la lucha antifascista, pero tambien el de la opresion, aprendera que papel tiene la musica de intervencion, vivira el festival Vilar de Mouros y, por fin, la caida del regimen en 1974. Despues del 25 de abril, se unira a los grupos politicos mas activos, sectores de la izquierda militar, personificando el radicalismo, la desobediencia y el intervencionismo revolucionario que de alguna manera caracterizaron el periodo que paso a conocerse como PREC. Pero este libro es una obra de ficcion: los lugares, las personas y las situaciones que aqui aparecen son inventados. Se inspira, eso si, en hombres y mujeres que, en su esfuerzo por cambiar el mundo, se transformaron a si mismos. Este comic, creado a cuatro manos, parte de una premisa: Todas las revoluciones son imposibles hasta que se vuelven inevitables.

Lisboako periferian hazi zen Jose, 1960ko hamarkadan. Estado Novo delakoaren azken urteen lekuko izan zen: lagunen aitak Afrikako gerrara abiatzen zirela ikusi zituen; 1967ko uholdeen biktimei laguntzen jardun zuen; eta atzerriko ideia politiko eta intelektualen, liburuen, filmen eta musikaren oihartzuna ere jaso zuen, sarritan modu klandestinoan. Gaztaroan, borroka antifaxistaren garapena ezagutu zuen, eta zapalkuntza; eta musika konprometitua baita ere, Vilar de Mourosen jaialdiaren izan baitzen. 1974an erregimenaren erorketa ere gertutik bizi izan zuen. Soldadu gisa, ezker militarreko sektore aktiboenetan parte hartu zuen: erradikalismoa, desobedientzia eta esku-hartze iraultzailea praktikara eramanez; PREC (Processo Revolucionario em Curso) aldiaren ezaugarriak, inondik ere. Raquel Varela historialariaren eta Robson Vilalba ilustratzailearen eskutik, denboran atzera bidaiatuko, dugu apirilaren 25eko iraultzaren aurreko eta ondoko urteetara. Ezagutuko dugu, halaber, garai hura gazteriaren intentsitateaz bizi izan zuen norbaiten historia erdi fikzionatua, eta haren ahotik, Krabelinen iraultza ospetsua, herriaren ikuspegitik.